Informacje o szpiczaku mnogim
Informacje o szpiczaku mnogim
Co to jest szpiczak mnogi?
Szpiczak mnogi to nowotwór powstały z komórek plazmatycznych – białych krwinek występujących w szpiku kostnym, które wytwarzają przeciwciała. Nowotworową lub złośliwą komórkę plazmatyczną określa się jako komórkę szpiczaka.
Szpiczak mnogi może mieć postać guza, uszkodzenia kości lub obu tych elementów. Uszkodzenia kości określa się jako „zmiany”. Szpiczak mnogi występuje w miejscach, w których u osoby dorosłej aktywny jest szpik kostny.
Co to jest szpiczak mnogi?
Szpiczak mnogi to rodzaj nowotworu, który wpływa na określone krwinki wewnątrz kości. Obejrzyj poniższą krótką animację, aby dowiedzieć się więcej.
Co to jest szpiczak mnogi
W tym materiale wideo przedstawiono informacje naukowe na temat szpiczaka mnogiego.
Objawy szpiczaka mnogiego mogą być różne, jednak ważne jest, aby w przypadku ich wystąpienia odpowiednio je leczyć. Listę najczęściej występujących objawów można znaleźć poniżej lub na stronie Radzenie sobie ze szpiczakiem mnogim, gdzie przedstawiono więcej informacji.
- Bóle kości
- Uszkodzenie nerwów
- Uczucie zmęczenia
- Zwiększone ryzyko zakażenia
- Uszkodzenie nerek
Pamiętaj jednak, aby zawsze skonsultować się z lekarzem lub pielęgniarką, jeśli występują u Ciebie objawy, szczególnie w przypadku zaobserwowania nagłej zmiany.
Rozpoznanie i badania diagnostyczne
Można wykonać różne badania diagnostyczne pod kątem szpiczaka mnogiego. Twoją chorobę można rozpoznać na podstawie jednego lub więcej spośród następujących badań diagnostycznych:
Badanie krwi
Szpiczaka mnogiego często wykrywa się na podstawie badania krwi. Główną metodą identyfikacji tego stanu chorobowego jest analiza określana jako „elektroforeza białek”. Pozwala ona wykryć obecność określonych białek we krwi. Może wykazać nieprawidłowy poziom immunoglobulin (przeciwciał) zwanych białkami M we krwi. Wyższy niż normalnie poziom białek M sugeruje szpiczaka mnogiego, jednak wymaga to potwierdzenia w badaniu próbek szpiku kostnego.
Badanie moczu
Metodą elektroforezy można również wykonać badanie moczu. Wynika to z tego, że często występuje w nim część immunoglobulin.
Badania obrazowe
Badanie rentgenowskie kości może pomóc w identyfikacji nieprawidłowych ognisk w kościach, a także pozwala wykryć jamy w obrębie kości (określane jako zmiany kostne). Inne, bardziej czułe techniki obrazowania również można wykorzystać do wykrywania ewentualnych guzów poza szpikiem kostnym – są to następujące metody:
- badanie metodą rezonansu magnetycznego (RM)
- badanie metodą tomografii komputerowej (TK)
- badanie metodą pozytonowej tomografii emisyjnej (PET)
Analiza szpiku kostnego
Szpik kostny można analizować następującymi metodami:
- pobranie niewielkiej ilości płynnego szpiku kostnego (aspiracja)
- chirurgiczne usunięcie niewielkiej ilości tkanki (biopsja)
Badania te pozwalają określić obecność oraz ilość komórek nowotworowych w szpiku kostnym. Próbki można również poddać „badaniu cytogenetycznemu”, które może wykazać zmiany genetyczne sugerujące bardziej agresywną postać choroby, co może być związane z gorszym rokowaniem.
Klasyfikacja i określanie stopnia zaawansowania
Być może słyszałeś (-aś), że w przypadku szpiczaka istnieją różne klasyfikacje i różne stopnie zaawansowania. Ważne jest, aby pamiętać, że są to dwie różne kwestie, chociaż obie pomagają określić najbardziej odpowiednie leczenie dla danej osoby.
Klasyfikacja odnosi się do typu szpiczaka. Może to być:
Klasyfikacja Gammapatia monoklonalna o nieustalonym znaczeniu (MGUS)
MGUS oznacza, że w szpiku kostnym występuje bardzo niski poziom białka M, ale nie jest to związane z żadnymi objawami ani z uszkodzeniem jakichkolwiek narządów. MGUS to stan łagodny – w zasadzie nie oznacza on choroby nowotworowej, ale może to być jej wczesny wskaźnik – u 20% osób z MGUS choroba rozwija się do aktywnego szpiczaka. W przypadku stwierdzenia MGUS stan pacjenta jest monitorowany, ale nie stosuje się żadnego leczenia.
Pojedyncza plazmocytoma
W rzadkich przypadkach widoczna jest pojedyncza zmiana (grupa komórek szpiczaka złośliwego). Często występuje ona w kości, ale bez oznak nieprawidłowości dotyczących szpiku kostnego. Możliwe są różne sposoby leczenia, ale często preferowana jest radioterapia.
Szpiczak bezobjawowy lub tlący się/indolentny
Ze szpiczakiem bezobjawowym, tlącym się /indolentnym mamy do czynienia wówczas, gdy we krwi stwierdza się niski poziom białka M lub w szpiku kostnym jest więcej niż 10% plazmocytów (krwinek białych odpowiedzialnych za wytwarzanie przeciwciał).
W stanie tym nie występują oznaki uszkodzenia narządów, niedokrwistość, zmiany kostne ani hiperkalcemia, a czynność nerek jest prawidłowa. W większości przypadków pacjenci z bezobjawowym szpiczakiem tlącym się/indolentnym nie wymagają żadnego leczenia. Ważne jest jednak ich monitorowanie, aby upewnić się, że choroba nie postępuje. Czasem dodatkowe badania diagnostyczne wykazują, że może występować zwiększone ryzyko rozwoju aktywnego szpiczaka. W takim przypadku lekarz może rozważyć natychmiastowe rozpoczęcie leczenia, jeśli u pacjenta pojawią się objawy.
Szpiczak aktywny lub objawowy
Szpiczak aktywny lub objawowy oznacza, że oprócz nieprawidłowych białek i złośliwych komórek plazmatycznych, które występują w szpiku kostnym, u pacjenta dochodzi do uszkodzenia kości i różnych narządów – na przykład nerek. Osoby z aktywnym lub objawowym szpiczakiem zazwyczaj otrzymują już jedną lub więcej terapii, które omówił z nimi lekarz.
Stopień zaawansowania szpiczaka oznacza rozległość choroby.
Określenie stopnia zaawansowania jest niezbędne do ustalenia odpowiedniego leczenia. Najczęstszym sposobem określania stopnia zaawansowania szpiczaka jest wykorzystanie zmodyfikowanego międzynarodowego systemu oceny stopnia zaawansowania (R ISS). Uwzględnia on poziom swoistych białek we krwi, a także indywidualne cechy genetyczne, aby sklasyfikować szpiczaka w stadium 1, 2 lub 3.
Pamiętaj jednak, że hematolog powinien być pierwszą osobą, z którą należy porozmawiać w przypadku bardziej szczegółowych pytań.